संस्कार

 डोस्क्याला शॉट

गौरव घरी आला त्यावेळी खूपच भुकेला होता. सकाळी नऊ वाजता त्यानं घर सोडलं होतं ते केवळ एक ग्लास दुध पिऊन. मालतीन त्याला दोन डबे. थोडे ड्रायफ्रूट असं सगळं दिलं होतं पण वाढत्या वयाच्या गौरवची भुकही वाढती होती. सकाळी क्लास मग कॉलेज परत क्लास, स्टडी इत्यादी करून घरी परतयला त्याला रात्रीचे नऊ वाजून गेले होते.
आल्या आल्या त्यानं त्याची बॅग आतमध्ये नेऊन ठेवली आणि आईला जोरात हाक दिली 'आई जेवायला दे. खूप भूक लागलीय'
मालतीला याची कल्पना होतीच. तिनं त्याचं आणि त्याच्या बाबांचं ताट वाढायला घेतलं. गौरवला आता धीर नव्हता. तो सरळ स्वयंपाक घरात शिरून एक वाढलेलं ताट घेऊन हॉलमध्ये आला आणि त्याने जेवायला सुरुवात केली. ताटात आवडती मटकीची उसळ पाहून स्वारी अधिकच खुश झाली. त्या बरोबर चिंच गुळाची आमटी जेवणाची रंगत अधिकच वाढवत होती.
गौरव फटाफट जेवू लागला. आता त्याला थांबतच नव्हतं. मालती त्याच्या बाबांचं ताट घेऊन बाहेर येणार तेव्हड्यात बाबाच उठून स्वयंपाक घरात आले आणि त्यांनी मालतीला थांबायची खूण केली.
बाहेर गौरव ओरडून ऑर्डर देत होता 'आई, उसळ. आई, आमटी. आई, चपाती. आई, आणखी एक पापड.....' मालती घाई घाईनं एकेक पदार्थ त्याला देत होती आणि गौरव ते संपवत होता. बाबा हे सर्व शांतपणे पहात होते. शेवटी एकदाचं गौरवचं पोट भरलं आणि तो शांत झाला.
स्वयंपाक घरात आता अगदीच थोडी उसळ, दोन चपात्या, थोडी आमटी, थोडा भात असं उरलं होतं. बाबांना याचा अंदाज आला होता. त्यांनी मालतीला आणखी काही करण्यापासून रोखलं. मग दोघांनी उरलं सुरलं खाऊन जेवण संपवलं.
गौरव बेडरुममध्ये अभ्यास करायला म्हणून गेला. मालतीला सगळं आवरायला खूप उशीर झाला. तोपर्यंत बाबाही पेंगुळले होते. गौरवही झोपला असेल असं वाटून तिनं त्याच्या खोलीचा दरवाजा किलकीला केला तशी गौरवचीच हाक ऐकू आली तिला.
'आई, मी चुकलो. मी खूप जेवलो आज. तुम्हां दोघांना काहीच उरलं नाही. मला कळलय ते'
एव्हडं बोलून तो हमसाहमशी रडू लागला.
आईनं त्याच्या डोक्यावरून हात फिरवला आणि म्हणाली, 'अरे, माझीच चूक झाली. मला अंदाज आला नाही तुझ्या भुकेचा. पण असुदे काहीच बिघडत नाही त्यामुळं. आता तु जे बोललास ते ऐकूनच माझं पोट भरलं. आमच्या कष्टाची तुला जाणीव होणं हेच तर खरे संस्कार आहेत बाळा. चल अभ्यास संपव आणि लवकर झोप' एव्हडं म्हणून ती आपल्या रुममध्ये झोपायला गेली.

त्यावेळी त्यांच्या देव्हाऱ्यातली नैवेद्यची वाटी रिकामी झाली होती.

गोष्ट लहान आहे पण डोस्क्याला शॉट आहे
विचार करा हवं तर नाहीतर सोडून द्या 🤔

आनंद वेदपाठक